Festival autorskog filma

As the film begins, nonagenarian Rada remains Srbijanka's neighbor after nearly seven decades. She's a lively presence who clearly has her own stories to tell (she describes herself as "the true proletariat"); her truncated screen time is therefore regrettably brief. (In fact, she died during the production, resulting in those connecting doors finally being unlocked, unglued and pried open.)
But while the complex, thorny business of the divided apartment often seems central to Turaljic's conception, it never quite comes into proper satisfying focus either as metaphor or mystery. She's on safer, if rather less ambitious, ground when delving back through Srbijanka's public career: editors Aleksandra Milavanovic (who also cut Cinema Komunisto) and French veteran Sylvie Gadmer (who has dozens of diverse credits) skilfully interpolate archival TV footage to economically conjure Yugoslavia's painful disintegration and the re-emergence of Serbia as an independent nation.
The contrasts between the ferociously engaged Srbijanka and the much more reticent Mila, who is often heard here but only very fleetingly glimpsed, become increasingly apparent. The mother is bluntly exasperated at her daughter's seemingly apolitical stance, perhaps emblematic of the millennial generation in Serbia and much further afield, yielding dire consequences for those who share Srbijanka's concern for social justice and active democracy.
Taking its tone from Turaljic's innate cautiousness, The Other Side of Everything is itself a somewhat middle-of-the-road exercise stylistically speaking: gently probing, elegantly shot, making distractingly copious use of Jonathan Morali's strings-and-piano-heavy score, even during dialogue scenes. Indeed, the only revolutionary aspect here lies in the personality of Srbijanka herself: flinty, questioning, confrontational, unapologetic, a voice from yesterday which inspiringly refuses to be silenced.

Govoreći o svom novom filmu „Druga strana svega“, Mila Turajlić u jednom intervjuu navodi: „U ovoj zemlji je istoriografija neuspela. Nije uspela da obavi svoj posao i da stvori istorijski narativ ove zemlje. Ja mislim da dokumentarni film to sad pokušava da uradi našim jezikom, našim metodom. Intimna sećanja, intimne priče. Zvanična istoriografija je pod šakom politike i zato taj svoj posao nije uspela da uradi.“ Kroz ovaj postideološki pristup dokumentarnom filmu, autorka sebi dodeljuje ulogu objektivnog subjekta, onog koji treba da prikaže Istinu i ispravi istorijsku nepravdu. Međutim, ono što vidimo u ova dva filma jeste revizija istorije, uz obilno korišćenje bogate autentične građe proistekle upravo iz jugoslovenskih javnih arhiva . Uz pomoć takođe javnih sredstava autorka interpretira postojeću građu kroz uobičajeni antikomunistički diskurs tzv. istočnoevropske umetnosti, što je u skladu sa slobodnotržišnim odnosom ponude i potražnje, centra i periferije, a što ovim filmovima omogućava uspešan plasman na evropsko tržište.

I dok porodica razvaljuje vrata na kraju filma, restituišući ono što je u poraću dodijeljeno proleterkama, čemu ih ovaj film zatvara? Prostoj činjenici da je u zakonski regulisanoj preraspodjeli bogatstva manjini oduzet višak da bi velika većina živjela bolje. I velika većina jeste zaista živjela bolje sve dok se kontrarevolucionarnim ratovima protiv socijalističkog društva i njegovog osnovnog principa − znatno veće jednakosti putem ravnopravnijeg vlasništva− nismo vratili u stanje koje ne definiše ulaštena srebrnina ili ponovno otkrivena slika Ujedinjenja Kraljevine SHS s uglađenim rentijerskim pretkom, već ga čini tranzicijom osiromašeno i obespravljeno društvo koje stoji iza kulturom zatvorenih vrata, čekajući produkciju koja će da predstavi njegove probleme i interese, kao i da ponudi sistemsku alternativu umjesto da je demonizuje.

Svoje mesto u filmu dobija još jedan radnik – čistač zgrade u kojoj Turajlići žive. Kao i njegovi prethodnici, i ovaj je radnik, s minimalnim (i verovatno neredovnim) primanjima, predstavljen iz gornjeg rakusa. Kamera nije u ravni s njim već ga posmatra kako čisti prizemlje kroz gelendere, s visine porodičnog stana naslednika vlasnika zgrade u centru grada, koji je s namerom sebi ostavio baš taj stan na vrhu, „kako bi povremeno gledao na ulicu“. Ipak, za razliku od ostalih pomenutih radnika čistač je dobio i određenu subjektivizaciju u filmu. U jednoj sceni, u kojoj ponovo s visine posmatramo radnika, čujemo i njegov razgovor s jednom gospođom koja mu nudi neku garderobu (koju je verovatno želela da odbaci prilikom sređivanja svojih ormara). Međutim, lep gest ove komšinice ujedno će poslužiti infantilizaciji čistača – on se kao nećka, pa ipak prihvati ponudu i uzima garderobu. Čitava razmena je svedena na njegovo naizgled iracionalno snebivanje oko prihvatanja ovih darova i ni na koji način se ne dovodi u pitanje materijalno stanje tog radnika ili pak klasna razlika između njega i gospođe sa stvarima.

U filmu se pored skupljača sekundarnih sirovina, đubretara i čistača pojavljuje i standardni liberalni fantazam naroda u Srbiji. Krezubi, neuki i nesnađeni, oni ljube Slobinu sliku, stoje u redovima čekajući ušteđevinu koju nikad neće dobiti, kradu stilski nameštaj iz Skupštine itd. Takvo predstavljanje većine populacije je suprotstavljeno uglađenim intelektualcima i intelektualkama koji pohode stan u Birčaninovoj ulici, te, čak i kada imaju oprečna mišljenja, uljudno diskutuju. Iako će Srbijanka Turajlić u filmu direktno optužiti upravo intelektualce, kolege sa fakulteta, da su je oterali s posla, autorka filma njih ne gleda s visine, za razliku od radnica i radnika, gleda ih pravo u oči i uvažava njihovo mišljenje.

Kondo wrote:mda, mila turajlic je sposobna da polozajem kamere prenese ideolosku poruku 

Kondo wrote:mda, mila turajlic je sposobna da polozajem kamere prenese ideolosku poruku 

Mila Turajlić u jednom intervjuu navodi: „U ovoj zemlji je istoriografija neuspela. Nije uspela da obavi svoj posao i da stvori istorijski narativ ove zemlje.

Hubert de Montmirail wrote:

Mila Turajlić u jednom intervjuu navodi: „U ovoj zemlji je istoriografija neuspela. Nije uspela da obavi svoj posao i da stvori istorijski narativ ove zemlje.

Ja prosto ne znam kako da reagujem na ovaj idiotluk.

Hubert de Montmirail wrote:

Mila Turajlić u jednom intervjuu navodi: „U ovoj zemlji je istoriografija neuspela. Nije uspela da obavi svoj posao i da stvori istorijski narativ ove zemlje.

Ja prosto ne znam kako da reagujem na ovaj idiotluk.